Jak prawidłowo dbać o układ krwionośny?

Układ krwionośny to jeden z układów w ciele człowieka, który odpowiada za podtrzymywanie funkcji życiowych, a konkretnie – za krążenie krwi w organizmie i doprowadzanie jej do poszczególnych organów.

Na układ ten składają się oczywiście żyły i tętnice, ale również naczynia włosowate oraz serce, które – w czynności skurczowej – wymusza przepływ krwi. Problem z układem krwionośny pojawia się wtedy, gdy któryś z elementów w nim nie działa. Serce może nie kurczyć się prawidło, światło naczyń może zostać zwężone lub gdy ściany tętnic i żył okazują się być osłabione. To jednak nie jedyne przyczyny wadliwej pracy układu krwionośnego, choć w większości to właśnie te symptomy oznaczają konieczność poszerzenia diagnostyki w kierunku schorzeń omawianego układu. Jakie są najczęstsze choroby układu krwionośnego, jak je rozpoznać i jakie działania profilaktyczne możemy wdrożyć, by do późnej starości cieszyć się zdrowym sercem i brakiem problemów z naczyniami krwionośnymi? O tych i innych aspektach układu krwionośnego piszemy w poniższym artykule – zapraszamy do lektury!

Układ krwionośny – co to jest?

Tak jak już wcześniej zostało to wspomniane, układ krwionośny składa się z żył (prowadzących krew z różnych części ciała w stronę serca), tętnic (prowadzących krew z serca do różnych organów), a także z naczyń włosowatych (znacznie mniejszych niż żyły i tętnice, zaopatrujących w krew niemal wszystkie komórki organizmu). Krew płynąca w naczyniach jest oczywiście „napędzana” przez najcenniejszą dla życia człowieka pompę – serce. Oprócz tego krążenie krwi usprawniane jest poprzez skurcze błon mięśniowych umiejscowionych w ścianach tętnic oraz przez znajdujące się w żyłach zastawki (zapobiegające cofaniu się krwi w wyniku działania grawitacji).

Układ krwionośny pełni w ciele człowieka kilka ważnych funkcji. Przede wszystkim transportuje oczywiście krew, a wraz z nią: substancje odżywcze, tlen, hormony czy produkty przemiany materii. Oprócz tego krew i jej krążenie odpowiadają bezpośrednio za reakcje odpornościowe organizmu oraz za utrzymanie prawidłowej temperatury ciała. Niestety, czasem zdarza się tak, że krew nie dociera do różnych miejsc w organizmie w odpowiedniej ilości bądź we właściwym tempie. Świadczy to o początkach procesu chorobowego, dotyczącego właśnie tego układu.

Najczęstsze choroby dotykające układ krwionośny człowieka

Choroby układu krwionośnego, określane inaczej jako choroby układu sercowo-naczyniowego to jedne z niebezpieczniejszych dla człowieka schorzeń. Nieprawidłowo kontrolowane i nieleczone, mogą szybko doprowadzić do poważnych powikłań, jak i do powstania zatoru, zawału mięśnia sercowego czy do wylewu. Szacuje się, że około 45-46% wszystkich zgonów w Polsce spowodowanych jest chorobami układu sercowo-naczyniowego. Które schorzenia są najpowszechniejsze, a jednocześnie – najgroźniejsze dla zdrowia?

• Miażdżyca tętnic, polegająca na tworzeniu się patologicznych zmian w obrębie ścian naczyń krwionośnych, które – w przypadku braku leczenia – mogą ulec zwapnieniu i doprowadzić do miażdżycowego stwardnienia tętnic, a w końcu – do powstania zakrzepów.
• Choroba niedokrwienna serca, rozwijająca się w wyniku niedostarczania do mięśnia sercowego właściwych ilości tlenu i substancji odżywczych. Za jej powstawanie oraz postępowanie odpowiadają zmiany miażdżycowe (umiejscowione w tętnicach wieńcowych).
• Nadciśnienie tętnicze, objawiające się podwyższonym ciśnieniem tętniczym (stale lub okresowo), zarówno górnym, jak i dolnym (skurczowym i rozkurczowym). Najgroźniejsze powikłania nadciśnienia tętniczego to m.in. uszkodzenie nerek, niewydolność mięśnia sercowego czy udar mózgu.
• Zakrzepica żył głębokich, powstająca przy obecności zakrzepu w naczyniu krwionośnym, najczęściej pojawiającym się w kończynie dolnej. Jej powikłaniem może być zagrażająca życiu zatorowość płucna.

Każda z wymienionych powyżej chorób układu krążenia, a także inne schorzenia, takie jak żylaki, niedokrwienie kończyn dolnych, kardiomiopatie czy niewydolność serca mogą mieć wiele przykrych skutków – z utratą życia włącznie. Niektóre z tych chorób rozwijają się na skutek czynników genetycznych, choć do pojawienia się i postępu objawów przyczyniają się także czynniki środowiskowe – a z nimi możemy walczyć, wprowadzając profilaktykę chorób układu krwionośnego.

Jak dbać o układ krwionośny i chronić go przed chorobami?

Do rozwoju chorób układu krwionośnego przyczynia się wiele czynników środowiskowych oraz takich, na które pacjenci mają wpływ. Jak więc zadbać o układ krążenia, by ograniczyć ryzyko powstawania wymienionych powyżej schorzeń?

• Po pierwsze – rzuć palenie! Nałogowi palacze nie tylko niszczą swoje płuca, ale przede wszystkim – wprowadzając do swojego organizmu substancje smoliste i nikotynę – upośledzają funkcjonowanie układu krwionośnego. Niezależnie od tego, czy palisz tradycyjne papierosy, czy może decydujesz się na wersję elektroniczną, zwiększasz ryzyko powstawania zatorów, miażdżycy czy zakrzepicy.
• Po drugie – ruszaj się! Minimum 3-4 razy w tygodniu warto wykonać większy wysiłek trwający co najmniej 20-30 minut, a na co dzień dbać o dawkę ruchu fizjologicznego (choćby w postaci spacerów, chodzenia po schodach, sprzątania, zabawy z dziećmi i innych czynności). Ruch wspiera dotlenienie organizmu, uelastycznia ściany naczyń krwionośnych (zwłaszcza, jeśli chodzi o kończyny dolne) i zmniejsza ryzyko pojawiania się zakrzepicy.
• Po trzecie – pij odpowiednie ilości wody! Nawodnienie organizmu jest bardzo ważne w kontekście utrzymania optymalnego składu krwi. Dodatkowo picie właściwych ilości wody działa pozytywnie na cały organizm – od skóry, czyli największego organu naszego ciała, aż po układ moczowy wraz z nerkami.
• Po czwarte – wyrównaj poziom „złego” cholesterolu! Cholesterol LDL to te cząsteczki, których nadmierne nagromadzenie w organizmie wprost prowadzi do powstawania zmian miażdżycowych. Aby uregulować jego poziom dietą, należy wykluczyć z jadłospisu większość tłuszczy zwierzęcych, czerwonego mięsa, a także alkoholu oraz przetworzonej żywności, obfitującej w tłuszcze trans.
• Po piąte – utrzymuj prawidłową masę ciała! Nadwaga, a szczególnie otyłość, jest dużym czynnikiem ryzyka wystąpienia chorób układu krwionośnego.

Dodatkowo, jeśli dana osoba znajduje się w grupie ryzyka lub choruje przewlekle, lekarz może zadecydować o przyjmowaniu przez nią leków przeciwzakrzepowych, które także będę elementem działań profilaktycznych. Jeśli i Ty przyjmujesz takie preparaty, możesz zamówić je teraz na platformie Liki24.pl, z wygodną dostawą do domu i gwarancją oszczędności!

Pamiętaj, że profilaktyka chorób układu krwionośnego powinna być tak naprawdę zdrowym stylem życia, uwzględniającym rozsądną dawkę ruchu (w tym aktywności na świeżym powietrzu), wykonywanie badań kontrolnych, praktykowanie zdrowej diety, bogatej w dobre tłuszcze, węglowodany złożone, witaminy i mikroelementy, a ubogiej w tłuszcze zwierzęce i produkty przetworzone. Dbajmy o układ krążenia – dla siebie i swoich bliskich!