Opieka nad pacjentem leżącym jest wymagająca. Osoby unieruchomione, narażone są na wiele problemów zdrowotnych związanych np. z zanikiem krążenia czy zwiotczeniem mięśni. Niemniej jednak jedną z najpopularniejszych dolegliwości, jakie pojawiają się w przypadku pacjentów leżących, są odleżyny. Czym więc one są, dlaczego powstają i jak można im zapobiegać?
Spis treści
Czym są odleżyny?
Odleżyny są jedną z częściej pojawiąjących się dolegliwości, w przypadku osób tymczasowo lub trawle unieruchomionych. Dotyczą one tkanki skóry – najczęściej – ale mogą także obejmować mięśnie lub kości. Pod pojęciem odleżyn kryje się nic innego, jak tylko rozległa rana, która z czasem może przerodzić się w martwicę tkanek. Odleżyny powstają w wyniku jednostajnego ucisku na ten sam fragment skóry. Dla przykładu, ucisk może wynikać z ciężaru działa pacjenta. Dodatkowo, na skórę działa również siła tarcia o materiał pościeli czy ubranie, co również niekorzystnie wpływa na tkanki. Odleżyny pojawiają się w momencie, kiedy z wymienionych już przyczyn, krążenie w skórze i tkankach zostaje zaburzone.
Jak wyglądają odleżyny?
Określenie charakteru odleżyn jest dość trudne, gdyż z uwagi na stopień ich zaawansowania, zostały one podzielone na kilka rodzajów. Niemniej jednak wspólnym mianownikiem, od którego zaczynają się odleżyny, jest obrzęk oraz towarzyszące mu zasinienie/zaczerwienienie w danej okolicy. Następnie wygląd odleżyn znacznie się zmienia. Mogą one przybrać charakter otwartej rany wraz z sączącą się wydzieliną.
Co jest przyczyną powstawania odleżyn?
Zgodnie z tym, co już zostało wspomniane, odleżyny powstają w wyniku stale oddziałującego ucisku na fragment skóry. W efekcie doprowadza to do powstania martwicy tkanek. Taki rodzaj odleżyn może pojawić się nie tylko na powierzchni skóry, ale także dotrzeć do mięśni czy kości. Niemniej jednak istnieje wiele, innych czynników, które sprzyjają powstawaniu odleżyn. Można do nich zaliczyć chociażby:
- nieodpowiednią pielęgnacje skóry u pacjentów leżących – mowa tu o braku regularnego czyszczenia i nawilżania;
- brak częstej zmiany wyrobów chłonnych – wilgoć i kwasy zawarte w moczu również nie wpływają korzystnie na tkanki skóry;
- brudna odzież lub bielizna – bakterie gromadzące się na bieliźnie lub innych elementach garderoby również zwiększają ryzyko powstania odleżyn u pacjentów leżących.
Warto pamiętać, że dbając o wyżej wymienione aspekty, można skutecznie ograniczyć ryzyko pojawienia się odleżyn, nawet u pacjentów unieruchomionych na stałe.
Jak zapobiegać odleżynom?
Zapobieganie odleżynom jest elementem standardowej profilaktyki. Dzięki zastosowaniu się do pewnych zasad, można znacznie usprawnić opiekę nad pacjentem leżącym, a także zapewnić mu wyższy komfort. Odleżyny nie powstają bez przyczyny. Można więc im w prosty sposób zapobiegać dbając o higienę pacjenta, a także zmieniając jego pozycję średnio co 3-4 godziny. W ten sposób uda się zredukować nacisk na pojedyncze partie skóry. Niezwykle istotna okazuje się także sama pielęgnacja naskórka. Pacjenci powinni korzystać z:
- odpowiednich preparatów nawilżających do skóry jak np. Sudocrem, który tworzy na niej barierę ochronną;
- preparatów do kąpieli o działaniu silnie nawilżającym;
- dedykowanych chusteczek nawilżonych celem zachowania odpowiedniej higieny miejsc intymnych.
Dodatkowo, zaleca się korzystanie z przeciwodleżynowych materaców. Jest to co prawda jeden z większych wydatków, jednak znacznie poprawia komfort leżącego pacjenta i zmniejsza ryzyko pojawienia się odleżyn. Korzystne jest także regularne wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywa osoba leżąca.
Co zrobić, jeśli odleżyny się już pojawią?
Może zdarzyć się tak, że nawet w przypadku dokładnej pielęgnacji, odleżyny pojawią się na skórze pacjenta leżącego. Powodują one ból, dyskomfort, a także mogą przyczynić do postępującej martwicy tkanek. Wobec tego, w jaki sposób traktować odleżyny, by stymulować proces ich gojenia się? Otóż kluczową rolę spełnią tu maści i żele. Rekomendowane jest stosowanie preparatu Sudocrem, który pobudza odbudowę naskórka, silnie regeneruje, a także ma działanie antybakteryjne. Jeśli odleżyny są w zaawansowanym stadium, zaleca się także skorzystanie z jałowych opatrunków, by zapobiegnąć infekcji rany. Warto także na bieżąco usuwać toksyczny wysięk, by nie doprowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej lub nie zaostrzyć stanu zapalnego. Odleżyny, powinny mieć także – w miarę możliwości – zapewniony stały dostęp do tlenu. Świeże powietrze korzystnie wpływa na proces regeneracji naskórka i przyśpieszy gojenie się rany.
Zdjęcie w artykule autorstwa DCStudio na Freepik
Najnowsze komentarze