Szacowany czas czytania artykułu: 7 minut

Jeśli potrzebujesz codzienne dodatkowej dawki energii, a tradycyjna kawa już dawno przestała ci wystarczać, to koniecznie spróbuj Yerba Mate! Ten aromatyczny napar znany od wieków plemionom Ameryki Południowej jest prawdziwym skarbem natury, dodającym witalności i chęci do życia. Jeżeli dopiero zaczynasz przygodę z herbatą z Yerby, przeczytaj poniższy tekst i dowiedz się wszystkiego, co każdy amator – mateista powinien wiedzieć!

Czym jest i jak powstaje Yerba Mate?

Yerba Mate to ziołowy napar z suszonych, a następnie zmielonych łodyżek i liści ostrokrzewu paragwajskiego. Roślina ta występuje naturalnie na granicy 4 państw: Brazylii, Argentyny, Paragwaju i Urugwaju. W kwestii siedliska jest bardzo wybredna. Rośnie jedynie w swoim rodzimym obszarze i ciężko znosi obce jej klimaty. Ostrokrzew paragwajski to zimozielone drzewo dorastające nawet do 18 m wysokości. Jego liście mają intensywną, ciemnozieloną barwę i owalny kształt. Co ciekawe, białe kwiaty i czerwone jagody z nasionami tej rośliny są trujące i nie wykorzystuje się ich do suszu.

Historia picia Yerby

Picie Yerba Mate (jak i jej żucie) zapoczątkowali wieki temu Indianie z plemienia Guarani. Yerba likwidowała u nich zmęczenie, pobudzała, a także nadawała uczucie sytości, co szczególnie cenili często cierpiący na głód Indianie. W zależności od języka Yerba Mate można spotkać pod nazwami Caá Mate, Erva Mate czy Herba Mate. W Europie Yerba Mate rozpropagowali misjonarze jezuiccy, którzy wraz z hiszpańskimi kolonizatorami dotarli do plemion indiańskich zamieszkałych przy dorzeczu Parany. Misjonarze szybko dostrzegli zalety używki popularnej wśród miejscowych, a następnie sprowadzili ją jako zamiennik azjatyckiej herbaty. Z czasem Yerbą zaczęto leczyć szkorbut wśród marynarzy, często chorujących z powodu braku witamin.

Według miejscowej legendy Indian, przed wiekami dwie boginie (księżyca i chmury) zeszły na Ziemię, aby ją zobaczyć. Na miejscu zaatakował je groźny jaguar, jednak zostały uratowane przez samotnego starca. W podzięce dały mu nową roślinę do zasadzenia. Było to drzewo ostrokrzewu, o liściach o cudownym działaniu, z którego starzec mógł zaparzyć magiczny napar przyjaźni.

zielone yerba mate

Herbata Yerba Mate – jak pić?

Według tradycji Yerba Mate powinno być parzone i pite w specjalnym naczyniu – matero. Zwyczajowo Indianie wykonują je z drewna (najlepiej aromatycznego palo santo) lub owoców dzbaniwa kalebasowego (wydrążonej tropikalnej dyni o owalnym kształcie). W zależności od wykorzystanego materiału lub gatunku drewna, napar może zyskać dodatkowy aromat. W sklepach największą popularnością cieszą się tańsze tykwy ceramiczne lub metalowe.

Nieodłączną częścią matero jest bombilla. To specjalna rurka filtrująca, najczęściej wykonana ze stali nierdzewnej, zakończona sitkiem, mająca oddzielić susz od naparu. Naczynie i słomka są to niezbędne akcesoria do spożywania Yerby, nie tylko ze względu na tradycję, ale także wygodę. Dzięki nim łatwiej jest wypić herbatę bez problematycznych fusów.

Jak przygotować napar Yerba Mate?

  1. Wsypujemy susz Yerba Mate do matero (od 1/4 do 3/4 wielkości naczynia – im więcej, tym intensywniejszy będzie napar).
  2. Przechylamy naczynie, tak aby susz ułożył się po skosie, pod kątem 45 stopni.
  3. Umieszczamy bombille w naczyniu wzdłuż ułożonego ze zmielonych liści skosu.
  4. Zalewamy susz gorącą wodą. Temperatura wody powinna wynosić między 70°C a 80°C. Jeżeli przygotowujesz wodę w czajniku, to wyłącz go tuż przed bulgotaniem, kiedy woda robi się “biała” lub odczekaj 5-10 min po zagotowaniu. Nie zalewaj Yerby Mate wrzątkiem! Możesz ją w ten sposób poparzyć, co zepsuje jej smak i spowoduje utratę jej cennych wartości odżywczych.
  5. Czekamy parę minut i gotowe! Można pić.

Przygotowanie naparu nie jest niczym trudnym. Natomiast podczas picia pamiętaj, aby nie ruszać zbytnio bombillą, żeby się nie zatkała. Po spożyciu naparu susz możesz wykorzystać ponownie. Tylko przy prawidłowym zaparzaniu Yerba Mate wydobywa się z niej wszystko, co najlepsze.

yerba mate z dodatkiem owoców

Wartości odżywcze i prozdrowotne właściwości Yerba Mate

Yerba Mate ma wiele właściwości zdrowotnych. Znajdziemy w niej szereg witamin z grupy B, które biorą udział w tworzeniu czerwonych krwinek, poprawiają ciśnienie krwi, regulują poziom cholesterolu, koją nasz układ nerwowy i mają wpływ na stan psychiczny, działając uspokajająco i poprawiając koncentracje. Dodatkowo napar przygotowany z Yerby zawiera witaminy C (wspierającą naszą odporność) i E (witaminę odpowiedzialną za pracę narządów płciowych), a także minerały takie jak: cynk, potas, fosfor, wapń, krzem, i magnez.

Zawartość kofeiny w liściach ostrokrzewu paragwajskiego to z pewnością jeden z najważniejszych jego atutów. Dzięki niej herbata Yerba Mate pobudza pracę naszych mięśni i pozwala szybciej stanąć na nogi. Nie bez powodu napar ten uważany jest za zdrowszą alternatywą kawy.

Jak działa Yerba Mate?

    • Yerba ma właściwości pobudzające: zmniejsza uczucie senności, poprawia koncentracje i pomaga w skupieniu się np. na pracy i nauce.
    • Dzięki wspomnianym wyżej witaminom B i wysokiej zawartości magnezu korzystnie wpływa na stabilizację nastroju i zapobiega huśtawkom emocjonalnym.
  • Yerba Mate działa szybciej od kawy, dodając niemal od razu energii i chęci do życia.
    • Picie naparu pomoże obniżyć poziom zmęczenia po wysiłku fizycznym, co z pewnością docenią sportowcy!
  • Yerba Mate mimo wysokiej zawartości kofeiny nie uzależnia!

Yerba Mate a odchudzanie

Picie Yerby wspiera zrzucanie kilogramów! Mateina zawarta w liściach ostrokrzewu przyśpiesza przemianę materii i hamuje apetyt, a zawarty w naparze kwas chlorogenowy obniża wchłanianie glukozy i zwiększa wrażliwość na działania insuliny. Yerba sprawia, że gospodarka cukrowa działa efektywniej, a organizm nie odkłada zbędnych pokładów tłuszczowych.

dobry sklep z yerba mate

Polecane rodzaje Yerba Mate

Rodzaje klasycznych Yerba Mate możemy wyróżnić przede wszystkim ze względu na kraj pochodzenia. W zależności od regionu oczywista będzie różnica w strukturze czy wyglądzie suszu, a finalnie także w smaku naparu. Wynika ona ze zróżnicowanego sposobu uprawy oraz późniejszej obróbki liści, charakterystycznej dla danego rejonu i tamtejszych tradycji. Ponadto warto wiedzieć, że w każdym kraju spotkamy się z dwoma rodzajami suszu:

  • Yerba Mate Despalada – właściwie z samych listków (w składzie jest ich ponad 90%),
  • Yerba Mate Elaborada – z listków i patyczków w stosunku około 65:35.

Brazylijska Yerba Mate Green

Yerba Mate Green to napój, od którego Brazylijczycy są wręcz uzależnieni. Do produkcji suszu używa się głównie listków, przez co napar wykazuje bardzo intensywny smak i “większą moc”. Wynika to z wyższej niż w innych rodzajach obecności kofeiny. Polecana szczególnie dla osób, które potrzebują silnego zastrzyku energii i zaprawionych amatorów Yerby. Dla początkujących smak może być dosyć trudny, dlatego dobrze jest zacząć od łagodniejszych rodzajów.

Argentyńska Yerba Mate

Różnicę od brazylijskiej Yerby widać już gołym okiem, bowiem susz argentyński jest grubo cięty i raczej nie zawiera pyłu, jak również możemy niekiedy spotkać go w wersji aromatyzowanej. Smak naparu także jest odmienny: łagodniejszy, dymny i lekko cierpki. Argentyńską Yerbę poleca się dla początkujących, z racji naprawdę przyjemnego smaku. 

Paragwajska Yerba Mate

Susz paragwajski jest drobny i zawiera pył, co może utrudnić początkującym picie naparu i przytykać słomkę. Rekompensatę otrzymujemy w formie ciekawego, lekko wędzonego, ale bardzo mocnego smaku, raczej dla wprawionych “yerbowców”. Paragwajczycy używają do produkcji zarówno liści, jak i gałązek, a ciekawostką jest także picie Yerby zalewanej zimną wodą (tzw. terere jere).

Urugwajska Yerba Mate

Z różnych rodzaju suszu to urugwajska Yerba ma najdelikatniejszy, lekko trawiasty i mało gorzki smak. Idealnie nada się na pierwszy raz z Yerba Mate.

Głównie wybierana jest klasyczna Yerba Mate, ale również istnieją specjalnie dobrane mieszanki z ziołowymi dodatkami lub zawierające suszone owoce, kwiaty czy przyprawy korzenne

sklep Yerba Mate

Gdzie kupić Yerba Mate?

Yerba Mate można kupić w sklepie zielarsko-medycznym lub ze zdrową żywnością. Niestety nie każdy sklep stacjonarny będzie miał ją w swojej ofercie, dlatego warto poszukać sklep online, na przykład: Dobre Ziele – Sprawdzony sklep Yerba Mate.

Wybierając specjalistyczny sklep z Yerba Mate, masz pewność co do tego, że są to jakościowe i oryginalne produkty od znanych producentów Yerba Mate, jak również możesz cieszyć się szerokim wyborem rodzajów tego cudownego napoju!